Açıklandı: Hindistan'ın değiştirilen antitröst yasası ve Apple'ın neden buna itiraz ettiği

Hindistan'da teknoloji manşetlerine çıkan ve Apple'ın mahkemeye gitmesine neden olan hukuki karışıklık oldu. Hindistan yakın zamanda Antitröst yasalarını yeniledi. Yapılan değişiklikler pek çok küresel markanın hoşuna gitmiyor ve bunların en dikkat çekenlerinden biri de Apple. Cupertino teknoloji devi bu yeni hükümlere itiraz eden ilk kişi oldu; Reuters'e göre Apple, Hindistan'ın yeni antitröst ceza yasasına itiraz etmek için Delhi Yüksek Mahkemesi'ne başvurdu. Peki yasa nedir ve Apple neden bundan pek memnun değil? Peki bu yüzleşmenin Hint teknoloji alanında ne gibi yansımaları olacak? Gelin sizin için parçalamaya çalışalım.

Söz konusu Kanun: Rekabet Kanunu 2002

Rekabet Yasası 2002, Hindistan pazarındaki rekabeti düzenlemek için oluşturulmuş bir yasama yasasıdır. Bu Kanun, yeni çağ ve dijital pazarlama uygulamalarını daha iyi düzenleyebilmek amacıyla 1969 yılında formüle edilen eski Tekeller ve Kısıtlayıcı Ticaret Uygulamaları Kanununun (MRTP) yerini almıştır. Yeni Kanun, küresel rekabet standartlarını getirmeyi amaçlıyordu ve yeni Hindistan pazar ortamına daha uygun ekonomik ilkelere dayanıyordu.

Rekabet Kanunu'nun amacı , "rekabet üzerinde olumsuz etki yaratan uygulamaları önlemek, piyasalarda rekabeti teşvik etmek ve sürdürmek, tüketicilerin çıkarlarını korumak ve Hindistan'da piyasalarda diğer katılımcılar tarafından yürütülen ticaret özgürlüğünü ve bunlarla bağlantılı veya bunlarla ilgili konularda gerçekleştirilen ticaret özgürlüğünü sağlamaktır ". Basit İngilizceyle tüketicilerin çıkarlarını gözeterek, serbest ve adil ticaretten emin olurken bile rekabetçi bir pazar yaratmayı amaçladı. Kanun ayrıca, yürürlüğe konulan kanunlara uyulmasını ve ihlal edilmesi durumunda cezaların usulüne uygun olarak uygulanmasını sağlamak için Hindistan Rekabet Komisyonu'nu (CCI) kurdu.

Kanun, sağlıklı rekabeti engelleyebilecek faaliyetlere yönelik cezalar içeriyordu. Şirketler, pazardaki hakim durumlarını kötüye kullanma, üretimi kısıtlama, fiyatlara hile karıştırma, arzı sınırlama, rekabeti engelleme vb. nedeniyle cezalandırılacaktır. Örneğin, bir fast food zinciri pazarda hakim konumdaysa ve köfte veya çörek fiyatlarında hile yaparak yeni bir işletmenin mağaza açmasını zorlaştırıyorsa, CCI devreye girebilir ve fast food zinciri suçlu bulunursa bir ceza uygulayabilir.

Küresel ciroya dayalı cezalar – anlaşmazlığı tetikleyen değişiklik

Kanun'da 2023 yılından itibaren özellikle modern piyasa uygulamaları dikkate alınarak küresel standartlara uygun hale getirilmesi amacıyla yeni değişiklikler yapılmıştır. En önemli değişiklik, değiştirilen yasaya göre, bir şirketin rekabeti engelleyici faaliyetlerde bulunmaktan suçlu bulunması halinde, yurt içi ciro yerine küresel cirosuna göre cezalandırılabilmesiydi. Bu, örneğin daha önce tartıştığımız fast food zincirinin suçlu bulunması durumunda, verilecek cezanın sadece Hindistan'daki değil tüm pazarlardaki cirolarına göre verileceği anlamına geliyor. Yani eğer zincir yurtdışında satış noktaları işletiyorsa, fast food işlerinin cirosunun yanı sıra ciroları da hesaba katılacak.

Sadece bu değil, zincir tarafından yürütülen diğer herhangi bir işin (örneğin giyim veya ticari eşya) cirosu da küresel ciro hesaplanırken dahil edilecek. Bu, bir şirketin yalnızca Hindistan'daki ticari cirosuna göre cezalandırılacağı ve bunun rekabet ettikleri ürün veya pazarla çok sınırlı olacağı geçmişten belirgin bir sapmadır. Basit bir ifadeyle, şirketler artık Rekabet Kanunu'ndaki çizgiyi aştıkları için daha önce olduğundan çok daha ağır cezalarla karşı karşıyadır.

Apple'ın itirazı: "Açıkça keyfi, anayasaya aykırı, büyük ölçüde orantısız, adaletsiz"

Yeni ceza hükmündeki değişiklik anlaşılır bir şekilde sadece Apple için değil, aynı zamanda Hindistan pazarının farklı segmentlerinde güçlü bir konuma (bazıları tekel sınırında) sahip olan ve yurtdışında da önemli bir varlığa sahip olan birçok büyük teknoloji şirketi için bir sorundur. Apple, yeni yasaya itiraz eden ilk şirket oldu. Ve nedenini anlamak kolaydır; önceki baskısından katlanarak daha fazla zarar verme potansiyeline sahiptir. Şimdi suçlu bulunursa Apple'a verilecek cezanın 38 milyar dolara kadar çıkabileceği belirtiliyor. Bu da Apple'ın yıllık küresel cirosunun yüzde 10'una tekabül ediyor. Bu, Apple'ın kabaca Rs'ye kadar öksürebileceği anlamına geliyor. Rekabete aykırı faaliyetlerde bulunmaktan suçlu bulunması halinde 3,4 lakh crore. Bu, yıl sonuna kadar 50 milyar dolara ulaşması beklenen Hint akıllı telefon pazarının tamamının yarısından fazlası. Bu aynı zamanda Apple'ın 2024-25 net gelirinin (112 milyar ABD doları) üçte birinden fazladır. Bu seviyede bir ceza Cupertino şirketini gerçekten çok zorlayabilir.

Apple ile Tinder'in ana şirketi Match ve birkaç Hintli girişim arasında devam eden antitröst savaşı nedeniyle Apple'ın ceza alma konusunda endişelenmek için nedenleri var. Anlaşmazlık, Apple'ın uygulama içi satın alımlardan aldığı yüksek komisyonla ilgili. Match, Apple'ın uygulama içi satın alımlarda yüzde 30'a varan ücretlerinin ülkedeki gelirler ve büyüme üzerinde olumsuz etkisi olduğunu savundu. Geçen yıl yayınlanan bir araştırmacı raporu da Apple'ı, iPhone'un işletim sistemi iOS'un uygulama pazarında "kötü niyetli davranışlarda" bulunmaktan suçlu buldu. Apple yanlış bir şey yaptığını inkar etse de CCI, cezaya ilişkin kararı da dahil olmak üzere nihai bulgularını henüz yayınlamadı.

Değişiklik sonrasında maksimum cezaya maruz kalma ihtimali, Cupertino teknoloji devi için işleri zorlaştırmaya yetiyor. Apple, 545 sayfalık mahkeme dosyasında, "küresel ciroya dayalı bir cezanın" "açıkça keyfi, anayasaya aykırı, büyük ölçüde orantısız, adaletsiz" olacağını söyledi. Şirket, mahkemeden ya "küresel ciro" değişikliğini iptal etmesini ya da cezaları yalnızca Hindistan'daki "ilgili ciro" ile sınırlandırmasını istedi; temel olarak, genel cirosu üzerinden değil, yalnızca App Store'un cirosu üzerinden para cezası verilmesini talep etti.

Bütün bunlar Apple'ın hem küresel hem de yerel pazarlarda gelirlerinin arttığı bir dönemde gerçekleşti. Şirketin yıllık küresel geliri 390-400 milyar dolar civarındadır. Marka ayrıca, genel akıllı telefon satışlarındaki düşüşe rağmen Hindistan'da son 14 çeyrekte arka arkaya tüm zamanların en yüksek gelirini elde etti.

Peki bundan sonra ne olabilir?

Her iki yönde de bu konuda verilecek bir karar devrim niteliğinde bir emsal oluşturacak ve Hindistan'daki pazarın işleyiş şeklini değiştirecektir. Kurallara uyulması durumunda, devasa cezalar göz önüne alındığında, Hindistan'da faaliyet gösteren çok uluslu markaların ülkedeki varlıklarını yeniden düşünmelerine neden olabilir. Ancak bu, daha küçük oyuncular ve hatta tüketiciler için iyi olacaktır çünkü daha iyi bir politika, daha adil rekabet uygulamalarına olanak tanıyacak ve genel hizmet ve ürün fiyatlarının daha uygun fiyatlı olmasına yol açacaktır.

Mahkeme Apple'ın lehine karar verirse, bu küresel markalar için büyük bir kazanç olacaktır ve bu, ülkedeki büyük çokuluslu şirketlere güven verirken, cezalar artık engelleyici olmayacağı için bazı markaları rekabete aykırı uygulamalara yönelmeye teşvik edebilir. Mahkeme elbette iki uç arasında bir orta yol bulabilir ve değiştirilen yasaları yürürlükte tutarken Apple'a bir tür rahatlama sunabilir.

Gerçekte ne olacağına gelince, bizi izlemeye devam edin. Bu vaka, diğer marka ve işletmelerin Hindistan'da nasıl faaliyet gösterdiğinin temelini oluşturabilir.